Czym jest motywacja?

Zacznijmy od tego, co rozumiemy pod pojęciem  motywacji. Motywacja to energia, chęć i gotowość do podjęcia aktywności, nauki. Ale motywacja to nie tylko energia do działania, to przede wszystkim wybór, który podjęliśmy: ja chcę coś zrobić. “Ja chcę ” jest kluczową składową motywacji. “Ja chcę” musi wypływać z nas samych, być integralną częścią nas. Nie możemy narzucić, ani tym bardziej wymusić od kogoś chcenia. Ale możemy stworzyć takie warunki, żeby drugiej osobie chciało się bardziej- lub mniej. W psychologii wskazuje się na dwa główne rodzaje motywacji: zewnętrzną i wewnętrzną. W zależności od tego, na której motywacji „bazuje” dziecko może mu się bardziej lub mniej chcieć uczyć. To najbliższe otoczenie dziecka, a przede wszystkim nauczyciele i rodzice, stwarzają warunki do rozwoju danej motywacji.

Motywacja zewnętrzna:

• związana jest z nagrodą lub oceną, którą uzyskujemy za wynik osiągnięty w nauce, rzadziej za trud w nią włożony. Z założenia im nagroda będzie bardziej atrakcyjna ,opłacana, tym większa szansa na dobry wynik. Z motywacją tą wiąże się duży system kontroli dziecka. Rodzic w domu nieustannie pyta dziecko, jaki stopień otrzymało, z reguły dopytuje „jak inni?”, by od razu porównać wynik. Za dobrą ocenę płaci dziecku lub daje nagrodę, a jeżeli ocena jest niższa niż oczekiwana – karci dziecko. Powoduje to, że dziecko zaczyna uczyć się dla ocen, by zaspokoić oczekiwania rodzica, nie dostrzegając sensu w samym procesie nauki – robię to dla siebie. Nauczyciele, komentując na forum klasy oceny z klasówek, również potęgują ważność oceny. Skutkuje to porównywaniem się przez dzieci, a presja osiągania dobrego wyniku może wiązać się z lękiem przed odrzuceniem przez grupę lub chęcią dołączenia do grona „najlepszych”. Największy problem z nauką dziecka pojawia się wtedy, kiedy brakuje czynnika motywującego (nagrody przestały mieć znaczenie) lub presja osiągnięć jest zbyt duża (dziecko nie ma możliwości intelektualnych spełniających wymogi otoczenia).

Motywacja wewnętrzna:

• w tym rozumieniu nauka daje dzieciom satysfakcję i jest przyjemna. Rodzice i nauczyciele powinni dążyć do rozwijania tego typu motywacji, przez co nauka, mimo pięknej pogody za oknem czy innych okoliczności, nie stanie się nudna ani trudna. Dziecko kierujące się motywacją wewnętrzną ma poczucie, że to, co zrobiło, jest wartościowe, może być z tego dumne i zadowolone. Taki stan zachęca  ucznia do dalszej pracy i nie potrzeba większej zachęty, by zajęło się nauką.

Typowe błędy które popełniają rodzice:

• Nadmierna kontrola
• Uczenie się za dziecko
• Zbyt wysokie wymagania
• Niewłaściwe motywowanie
• Brak zainteresowania rodziców nauką dziecka

Jak rodzice powinni postępować, aby zachęcić dzieci do nauki?

• Wspieraj a nie wyręczaj
• Mądrze motywuj
• Doceniaj osiągnięcia dzieci
• Nie pozwól dziecku, by źle mówiło o sobie
• Buduj w dziecku poczucie własnej godności

Wskazówki które możemy wykorzystać do pracy z własnym dzieckiem

• Dostrzegaj starania i małe sukcesy dziecka
• Okazuj życzliwe zainteresowanie sprawami szkolnymi dziecka
• Rozmawiaj z dzieckiem o jego zainteresowaniach, celach i planach na przyszłość
• Interesuj się tym, co wydarzyło się w szkole
• Rozmawiaj z dzieckiem
• Dodawaj otuchy
• Wdrażaj dziecko do systematyczności
• Unikaj atmosfery napięcia
• Chwal – za osiągnięcia, a także za włożony wysiłek
• Nie porównuj dziecka

Zasady stosowane podczas pracy z dzieckiem:

• Pokaż dziecku pozytywny cel
• Podziel pracę na małe odcinki (części)
• Rób częstsze przerwy
• Używaj stopera
• Dotrzymuj słowa